Maak je eigen enquete!

Hoe maak je een enquête?

Enquête maken? Een enquête opnemen in je onderzoek, maar weet je niet hoe? Hier vind je informatie over het maken van een enquête!

Enquête

In veel onderzoeken is het interessant om te weten te komen wat een bepaalde groep mensen van een onderwerp vindt. Maar hoe kom je er achter wat de mening van de gemiddelde Nederlander, student, ouder, of werknemer is? Hiervoor kun je een vragenlijst maken, een enquête. Maar voor een wetenschappelijk onderzoek kun je niet zomaar de straat opgaan en mensen gaan ondervragen. Om een goede enquête te maken en te kunnen gebruiken dien je bepaalde stappen te nemen om te zorgen dat je enquête bruikbaar is. Hieronder worden een groot aantal zaken omtrent het opstellen en uitvoeren van een goede enquête belicht, en worden een aantal voorbeelden gegeven.

Een enquête maken

In de meeste gevallen wordt er gekozen voor een schriftelijke enquête. De voordelen van deze vorm van enquête afnemen zijn dat er weinig inspanning en kosten zijn vereist om een grote groep respondenten te krijgen. Vaak wordt er ook gebruik gemaakt van gesloten vragen, zodat het analyseren van de antwoorden ook snel kan gebeuren. Een nadeel bij deze vorm van enquête en ondervragen is dat er geen extra uitleg kan worden gegeven of om aanvullende informatie kan worden gevraagd.

Voor een goede enquête zijn een aantal aspecten erg belangrijk. De belangrijkste hiervan is objectiviteit. Om de resultaten van een enquête te kunnen gebruiken dient de informatie die je er uit haalt ook daadwerkelijk de informatie te zijn die de mening van de ondervraagden weerspiegelt. Het is dus belangrijk dat de ondervraagden niet beinvloed worden tijdens het invullen van de enquête. Zorg daarom voor een enquête die door iedereen kan worden ingevuld. Zodoende zijn de omstandigheden voor alle ondervraagden dezelfde. Voorzie de enquête van een duidelijke en heldere brief waarin je uitlegt wat de enquête inhoudt en waarvoor hij bedoeld is. Leg ook duidelijk uit hoe de enquête ingevuld moet worden. Hierdoor zullen meer mensen de enquête invullen en als de vragen volgens de instructies worden ingevuld is de informatie die je uit de enquête haalt ook meer waard.

Let hiernaast ook op de lengte van je enquête. Als het langer dan 45 minuten duurt om de vragen te beantwoorden moet je wel erg gemotiveerd zijn om de enquête in te vullen. Overigens is 45 minuten voor een internetenquete behoorlijk lang. Het hangt nogal af van de interesse van de geenqueteerden voor het onderwerp. Wij adviseren: op een forum/website: max 5 minuten. Per email onder een grote groep (bijvoorbeeld alle studenten van een jaar of een klantenbestand): max 10 minuten. Per email onder een selecte groep (bijvoorbeeld relaties): max 30 minuten.

Verder is het belangrijk om na te denken over de volgorde van je vragen. Gevoelige vragen kun je bijvoorbeeld beter wat later in de enquête plaatsen, zodat de ondervraagden al ‘gewend’ zijn aan het invullen. Let natuurlijk ook op de spelling. Spelfouten en grammatica zijn van groot belang in de perceptie van de ondervraagde over de professionaliteit en competentie van de interviewer.

Enquête vragen

Van alles kan een invloed hebben op de ondervraagde, van de kleding van de interviewer tot aan de formulering van de vragen. Omdat een enquête meestal niet mondeling afgenomen wordt door middel van een interview, is vooral de formulering van belang. Let bij het opstellen van je vragen op de volgende zaken:

  • vermijd jargon en technische bewoordingen.
  • gebruik heldere omschrijvingen en vermijd onduidelijke woorden en concepten zoals ‘vaak’, ‘meestal’, ‘innovatief’ of ‘dynamisch’.
  • Hou de vragen simpel.
  • Vermijd vragen over meer dan één onderwerp, zoals bijvoorbeeld “Zijn je ouders Nederlands?”
  • Gebruik woorden als ‘geheel’ of ‘meer dan de helft’ in plaats van percentages of proporties.
  • Vermijd vragen met dubbele ontkenningen.
  • Gebruik geen sturende vragen, maar blijft neutraal.
  • Hou rekening met de context waarin de vragen gesteld worden.
  • Pas op met gevoelige onderwerpen. Dit kan tegenstand opwekken en ondervraagden afschrikken je enquête in te vullen.
  • Het doel van je enquête is het verkrijgen van informatie van de ondervraagden. Deze informatie kan ingedeeld worden in drie categorieen: achtergrondinformatie, informatie over gedrag en informatie over de mening van de ondervraagde. Omdat sommige onderwerpen gevoelig liggen of vatbaar zijn voor ‘sociaal wenselijke antwoorden’ is het van belang goed over deze typen vragen na te denken.

Kwantitatief en kwalitatief

De vragen in een enquête kunnen verschillend van aard zijn. Dit hangt af van het type antwoord dat gevraagd wordt. Hierbij kan onder andere onderscheid worden gemaakt tussen kwantitatieve vragen en kwalitatieve vragen. Kwantitatieve vragen behandelen getallen en hoeveelheden. Het zijn vragen waarmee de enquêteur te weten wil komen hoe vaak iets plaatsvindt of bijvoorbeeld hoe vaak een product gebruikt wordt.
Kwalitatieve vragen willen een mening achterhalen of vragen om een beoordeling van iets. Dit zijn vaak vragen met een antwoord op een bepaalde schaal. Dit kan een rapportcijfer zijn of een multiple choice-vraag waarbij de respondent moet aangeven in hoeverre een stelling op hem van toepassing is.
Kwantitatieve en kwalitatieve vragen zijn net zo belangrijk. Om een goed beeld te krijgen en om via een enquête een helder en compleet beeld te krijgen van het onderwerp van de vragen is het van belang om beide types vragen te gebruiken. Alleen dan krijgt de enquêteur de meeste en de meest nuttige informatie waarop hij zijn conclusies kan baseren.
Kwalitatieve vragen zijn echter wel lastiger te beoordelen. Het gaat hier ook vaak om open vragen, die dus moeilijk te analyseren zijn en lastig met elkaar te vergelijken. Hierdoor wordt vaak gekozen voor kwantitatieve vragen, maar hiermee laat de enquêteur een belangrijke bron van waardevolle informatie liggen. Laat je dus niet afschrikken door de moeite die je extra in de analyse moet steken, want je resultaten zijn over het algemeen veel waardevoller dankzij een aantal goede kwalitatieve vragen.

Telefonische enquête

Na de mondelinge enquête op straat of in een persoonlijk interview is de telefonische enquête misschien wel de meest bekende vorm van enquêtes. Het principe is natuurlijk hetzelfde: mondeling worden een aantal vragen gesteld waarop de respondent antwoord geeft. Ook hier kan het gaan om gesloten of open vragen. De enquêteur stelt de vragen door de telefoon en in het geval van multiple choice-vragen leest zij ook de mogelijke antwoorden voor.
Het grote verschil met persoonlijke enquêtes is natuurlijk dat de enquêteur en de ondervraagde elkaar niet zien. De ondervraagde kan dus niet op zijn gemak gesteld worden, en vaak is ook de bereidheid om via de telefoon aan een enquête mee te doen veel kleiner dan wanneer men tegenover elkaar staat. Voor de rest gelden voor telefonische enquêtes en mondelinge enquêtes dezelfde voor- en nadelen.

Enquête en Excel

Enquêtes, vooral die met multiple choice-vragen en antwoorden op een schaal, zijn zeer handig uit te werken in Excel. Het programma kan gebruikt worden om aantallen antwoorden te tellen en scores op te tellen. Verder is Excel erg handig om je enquête geordend en gestructureerd weer te geven. Dit scheelt werk in bijvoorbeeld Word, doordat de kolommen zich gemakkelijk laten aanpassen en antwoordvakken gemakkelijk te maken zijn.
Het kost vaak enige tijd, maar als je eenmaal een beetje handig bent met het programma kun je Excel voor vele doeleinden gebruiken. Voor simpele enquêtes kun je heel gemakkelijk antwoordvakken maken, voor meer gespecialiseerde enquêtes kun je zelfs macro’s aanmaken in het programma waardoor slecht je antwoordvakken in te vullen zijn, en de rest van de enquête niet te wijzigen is. Dit laatste is natuurlijk erg handig voor open vragen.

Online enquête

Wanneer je eenmaal goed hebt nagedacht over de opzet en de vragen van de enquête moet je er voor zorgen dat een groot aantal mensen deze gaat invullen. Een erg goede manier hiervoor is de online enquête. Hierbij maak je op een internetsite de vragen aan en zorg je voor antwoordmogelijkheden. Dit kunnen opties zijn die aangevinkt dienen te worden, of je kunt gebruik maken van tekstvakken voor open vragen.
Het voordeel van een online enquête is dat je met weinig moeite veel respons kunt genereren. Het nadeel is dat je geen controle hebt over de manier van invullen en geen uitgebreide toelichting kunt geven bij onduidelijkheden.

Enquête software

Om een goede enquête te maken, heb je de beschikking over enquête software. Deze software biedt je de mogelijkheid om een strakke enquête op te zetten en deze online te laten invullen door je respondenten. Voor de meest uiteenlopende wensen en types van enquêtes bestaat software die het uitvoeren van een online enquête enorm versimpeld. Bij deze software speelt natuurlijk de veiligheid ook een grote rol. Het is niet de bedoeling dat alle gegevens die respondenten achterlaten door de verkeerde mensen kunnen worden gelezen. Gelukkig letten de aanbieders van dergelijke software hier goed op, zodat je je hierover geen zorgen hoeft te maken.

Gratis enquête

Het maken van een goede enquête kost tijd. Bovendien kost het printen, uitdelen en verwerken van de enquêteformulieren niet alleen tijd, maar ook geld. Het is daarom ook belangrijk dat je goed nadenkt over het formaat en de omvang van je enquête. Het beste is natuurlijk om te proberen deze volledig gratis te kunnen maken.
Er bestaan meerdere sites waarop je gratis een enquête kunt aanmaken. De exclusievere sites en enquêtes met meerdere en geavanceerde opties zijn vaak nog wel tegen betaling. Kijk hieronder voor interessante sites. Veelal zijn deze gratis of kun je gratis een proef-enquête maken.
Een enquête op papier is dan wel niet gratis, maar hoeft niet veel te kosten. Dubbelzijdig printen, niet te groot lettertype en printen via school of universiteit kan veel kosten besparen. Ook is het niet nodig om met kleuren te werken.

Een groot nadeel van gratis enquêtes internet: deze enquêtes zijn vaak voorzien van reclame of van extra vragen na afloop van de enquete. Dat heeft als extra nadeel dat de invuller de enquête minder serieus neemt (“als de enquête niets mag kosten, is mijn reactie blijkbaar ook niet zoveel waard”). Daarom is het vaak beter om toch wat geld uit te geven aan een enquête. In verhouding tot een papieren enquete is 25 euro al heel snel een stuk voordeliger, zeker als je de tijd die het inkloppen van de antwoorden kost meerekent.

Voorbeeld enquête: klanttevredenheisonderzoek

Een veelvoorkomende enquête is het onderzoek naar klanttevredenheid. Voor bedrijven is het erg waardevol te weten wat klanten van haar producten en/of diensten vinden. Een enquête is hiervoor de ideale oplossing. Klanttevredenheidsonderzoeken bestaan vaak uit een aantal vragen of stellingen waarop de ondervraagde antwoord moet geven op een schaal. Vaak gaat het dan om de waardering die de klant heeft voor een aspect of onderdeel van het product of de dienst.
Bij dit type enquête is Excel ook erg handig om te gebruiken. De waardering die blijkt uit de vragen (bijvoorbeeld het aantal punten dat wordt toegekend aan aspecten) kan gemakkelijk ingevoerd worden en opgeteld. Zo kunnen onderlinge enquêtes vergeleken worden, ratio’s en kengetallen berekend worden en kan gemakkelijk een tabel of grafiek met de uitkomsten worden gemaakt. 
Omdat er vaak een aantal aspecten erg belangrijk zijn die voor een groot aantal producten hetzelfde zijn, is het klanttevredenheisonderzoek erg gestandaardiseerd. Dit is absoluut geen nadeel, omdat dit de analyse en complexiteit van de enquête alleen maar ten goede komt.

Categoriën:

Ondersteuning

8 Reacties op “Maak je eigen enquete!”

  1. Hans van der Bij zegt:

    Ik heb goede, duidelijke informatie van deze site gehaald en zal dat gaan gebruiken voor een tevredenheidonderzoek voor leden van de Nederlandse vereniging Languedoc-Roussillon. Ik ga verder opzoek naar een werkvoorbeeld van een klanttevredenheidonderzoek.

  2. Redactie zegt:

    Beste Hans,

    Bedankt voor je compliment! Wellicht heb je ook iets aan het artikel over een klanttevredenheidsonderzoek op deze site. Succes!

    – De redactie

  3. silvano zegt:

    Ik vraag mij af hoe je open vragen kan analyseren ?

  4. La'Raa zegt:

    @ Silvano, neem de essentie en plak daar een label aan. Zo kun je de antwoorden vergelijken en vervolgens concluderen.

  5. Tim zegt:

    het was erg interressant en helpvol om te lezen. doeidoei sgatjes

  6. Bob Leunk zegt:

    Geachte redactie,

    Wij hebben een enquête gemaakt om de tevredenheid van studenten te peilen. Kunt ons feedback geven op deze enquête? Of weet u iemand die dat kan doen?

    Hartelijke groet,
    Niek & Bob

  7. Viviënne Crutzen zegt:

    Ik zou nog willen zien in jullie opsomming dat je open vragen moet vermijden. Omdat open vragen nie statistisch te berekenen zijn. Bij 100 respondenten heb je 100 verschillende meningen.
    Uit luiheid, zie je vaak enquêtes die hoofdzakelijk bestaan uit open vragen. Je moet stellingen zelf aandragen en niet overlaten aan de respondent.

    • Bart zegt:

      Hoi Viviënne,

      Open vragen zijn goed of slecht. Het hangt er vanaf of je kwantitatief of kwalitatief onderzoek doet. Bij kwalitatief gebruik je wel open vragen.

Geef een reactie